Logopeda: Paulina Przybysz
W zajęciach terapii logopedycznej uczestniczą dzieci wyłonione podczas badań przesiewowych. Zajęcia logopedyczne prowadzone są indywidualnie lub grupowo. Program zajęć uzależniony jest od indywidualnego zapotrzebowania i możliwości ucznia.
Podczas zajęć logopedycznych usuwane są wszelkie zakłócenia, zburzenia komunikacji językowej oraz przezwyciężane są problemy uczniów mających kłopoty z mówieniem, pisaniem i czytaniem. Terapia logopedyczna obejmuje ćwiczenia korekcyjne w zależności od rodzaju i stopnia zaburzeń wymowy. Oprócz ćwiczeń wspomagających artykulację i ćwiczeń oddechowych czy słuchowych proponowane są ćwiczenia i zabawy stymulujące językowy rozwój dzieci, doskonalenie pamięci, myślenia przyczynowo-skutkowego, koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Terapia logopedyczna prowadzona jest do momentu wyeliminowania lub złagodzenia zaburzenia. Niezwykle ważne jest, by w sytuacji pojawienia się jakichkolwiek zaburzeń, jak najwcześniej podjąć terapię logopedyczną i kontynuować ją aż do osiągnięcia zadowalającego efektu.
Podjęcie terapii logopedycznej oznacza konieczność utrwalania uzyskanych efektów w domu. Nawet kilkuminutowe, ale codzienne ćwiczenia rodzica z dzieckiem są dużą pomocą.
Wczesna terapia logopedyczna pozwala dziecku na szybką korektę wad wymowy. Przekłada się to na późniejszą, prawidłową naukę pisania i czytania bez błędów fonetycznych, lepszą samoocenę dziecka, gdyż około 6-go roku życia słyszy swoje wady wymowy (wie, że źle mówi fonetycznie). Długotrwałe wady wymowy mogą powodować u dziecka problemy z czytaniem i pisaniem w okresie wczesnoszkolnym, asymilacją się w grupie rówieśniczej oraz trudną korektę tych wad.
…
Ćwiczenia „buzi” są bardzo ważne w terapii logopedycznej. Poprawiają sprawność aparatu artykulacyjnego. Poniżej zamieszczam przykładowe ćwiczenia logopedyczne, które z powodzeniem mogą Państwo wykorzystać w pracy z dzieckiem w domu. Życzę owocnych ćwiczeń! Zachęcam, żeby ćwiczyć kilka razy dziennie po kilka minut. 🙂
Na zajęciach logopedycznych stosuje się następujące rodzaje ćwiczeń:
- słuchowe
Przykłady ćwiczeń słuchowych dla dzieci młodszych:
- Rozpoznawanie różnych przedmiotów w zamkniętym pudełku po Kinder-niespodziance, tic-tac’ach po wydawanym odgłosie – groch, kamyki, cukier, sól, kasza.
- Rozróżnianie i naśladowanie głosów zwierząt: kota, psa, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi itp.
- Szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika, telefonu.
- Rozpoznawanie dogłosów dochodzących z sąsiedztwa, z ulicy.
- Zgadywanie co wydało dźwięk – uderzanie pałeczką w szkło, gliniane naczynie, metal, kamień, drewno itp.; toczenie różnych przedmiotów po podłodze (np. piłki, kasztana, kamienia, szklanej butelki), rozpoznawanie odgłosu przez dzieci.
Przykłady ćwiczeń słuchowych dla dzieci starszych (od 5-6 roku życia):
- Nazywanie obrazków – dziecko kończy wyraz po pierwszej sylabie podanej przez dorosłego, a potem odwrotnie – dziecko zaczyna słowo, osoba uczestnicząca w ćwiczeniu ma za zadanie zgadnąć o jakie słowo chodzi. Można bawić się także bez obrazków wykorzystując zabawki lub przedmioty znajdujące się w otoczeniu. Można wykorzystać to ćwiczenie także do budowania słownika i utrwalania pojęcia kategorii – np. rzecz w łazience, zaczyna się na my- mydło.
- Wyszukiwanie słów z podaną sylabą.
- Wyróżnianie wyrazów w zdaniu – dziecko stawia tyle klocków, rysuje tyle kółeczek, klaszcze tyle razy ile słów słyszy w wypowiadanym zdaniu.
- Wydzielanie sylab w wyrazach poprzez wystukiwanie sylab, wyklaskiwanie.
- Dzielenie na głoski łatwych a następnie coraz trudniejszych słów.
- Ćwiczenia z paronimami – słowami, różniącymi się tylko jedną głoską: buty-budy, gruszka-dróżka, kasa-kasza itp.
- Rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej – „Sprawdź czy dobrze mówię ? Szafa czy safa?”
- oddechowe
Przykłady:
- Wdech nosem (usta zamknięte) i wydech ustami.
- Dmuchanie na piłeczkę pingpongową, wyścigi piłeczek, tor przeszkód zbudowany z klocków, labirynt, oddechowa gra w piłkę.
- Liczenie na jednym wydechu.
- Naśladowanie balonika – wypuszczanie powietrza z jednoczesnym odgłosem „ sssss”.
- Nadmuchiwanie balonika, dmuchanie baniek mydlanych.
- Naśladowanie syreny – „iu-iu-iu”, „eo-eo-eo” – na jednym wydechu.
- motoryki aparatu artykulacyjnego
Ćwiczenia warg:
- Wymawianie na przemian „ u-i” przy maksymalnym zwężeniu i rozszerzeniu warg.
- „Buziaczki” – cmokanie.
- „Motorek” – parskanie / wprawianie warg w drganie/.
- Wysuwanie warg w „ ryjek”, cofanie w „ uśmiech” – przy złączonych zębach.
- Wysuwanie warg w przód, następnie przesuwanie warg w prawo, w lewo.
- „Klaun” – wesoła mina: wargi złączone, kąciki uniesione do góry, smutna mina: wargi złączone, kąciki opuszczone w dół.
- „Zły pies” – naśladowanie złego psa, unoszenie górnej wargi, wyszczerzanie zębów
Ćwiczenia języka:
- „Młotek -przybijanie gwoździ” – stukanie językiem w wałek dziąsłowy (miejsce na górze, za zębami).
- „ Malowanie sufitu w buzi” czubkiem języka, usta szeroko otwarte.
- „Słoń” – język jak trąba słonia chce wszędzie zajrzeć; dotykanie językiem do nosa, do brody, w stronę ucha lewego i prawego – rezygnujemy z tego ćwiczenia jeśli dziecko ma tendencję do wsuwania języka między zęby podczas mówienia.
- „Pączek/Lizak” – oblizywanie dolnej i górnej wargi przy ustach szeroko otwartych / krążenie językiem/.
- „Konik” – kląskanie językiem.
- „Huśtawka” – język wysunięty w kształcie grota wykonuje poziome ruchy wahadłowe od jednego do drugiego kącika ust.
- „Rurka” – wargi ściągnięte i zaokrąglone unoszą boki języka.
- „ Liczenie zębów” – język dotyka po kolei do zębów.
- Zlizywanie nutelli, miodu, dżemu itp. z podniebienia przy szeroko otwartych ustach.
- „Winda” – szeroko otwarta buzia, język – raz do góry, raz do dołu.
- „Ślimak” – język porusza się jak ślimak w muszli; język porusza się dookoła w buzi, między wargami a dziąsłami.
- „Piłka” – język wypycha policzki naprzemiennie, jakby odbijała się od nich piłka.
- „Zawody” – kto dłużej utrzyma nieruchomo język za górnymi zębami przy szeroko otwartej buzi.
Ćwiczenia usprawniające podniebienie miękkie:
- Ziewanie przy nisko opuszczonej szczęce dolnej.
- Płukanie gardła ciepłą wodą.
- „ Chrapanie” na wdechu i wydechu.
- Głębokie oddychanie przez usta przy zatkanym nosie i odwrotnie.
- „Zmęczony piesek” – język wysunięty z szeroko otwartych ust, wdychanie i wydychanie powietrza ustami.
- Przysysanie kolorowych kółeczek, kropelek poprzez wciąganie powietrza przez słomkę i przenoszenie na obrazek biedronki, muchomora czy parasolki.
Ćwiczenia policzków:
- „Balonik” – nadymanie policzków.
- „Rybka” -wciąganie policzków.
- Nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, oddech nosem.
Ćwiczenia prawidłowego połykania (związane z prawidłowym ułożeniem języka podczas tej czynności):
- Unoszenie języka na wałek dziąsłowy za górnymi zębami przy otwartych a następnie zamkniętych ustach.
- Lizanie czubkiem języka wałka dziąsłowego.
- Trzymanie czubkiem języka małego cukierka czy ziarnka ryżu preparowanego przy wałku dziąsłowym i jednoczesne połykanie śliny.
- Ćwiczenie jak wyżej z kawałeczkiem czekolady przyklejonym do wałka dziąsłowego.
- artykulacyjne (ćwiczenia w mówieniu)
Zachęcam powtarzania materiałów zawartych w zeszytach ćwiczeń dzieci uczestniczących w zajęciach logopedycznych.
Dla dzieci 3-4 letnich z opóźnionym rozwojem mowy proponuję dodatkowo ćwiczenia dźwiękonaśladowcze t.j. odgłosy zwierząt, pojazdów, przedmiotów czy dźwięki sytuacyjne (chlapu chlapu, bach, halo, uf, kici kici, pif paf, puk puk itp.)
Dodatkowo podaje Państwu adresy stron internetowych, na których znajdziecie gry (także on-line), ćwiczenia do wydrukowania i zabawy, które można wykorzystać z dzieckiem w domu.
http://www.superbelfrzy.edu.pl/category/gry-edukacyjne/logopedyczne/
https://www.superkid.pl/cwiczenia-logopedyczne?gclid=CLLFtIyf7coCFUqeGwodQQIN4g
https://kreatywnewrota.pl/tag/zabawy-logopedyczne/
